Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego

Logo Unii Europejskiej

Sytuacja gospodarcza w Małopolsce

Koniunktura gospodarcza w Małopolsce

Jednym z narządzi do oceny kondycji gospodarczej danego kraju czy regionu, jest wskaźnik koniunktury. Koniunktura to termin ekonomiczny, który dotyczy ogólnego stanu gospodarki. Najczęściej pod pojęciem zmian koniunktury rozumie się ogół wahań zjawisk ekonomicznych w gospodarce. Obejmuje ona zmiany w produkcji, zatrudnieniu, inflacji, cenach towarów i usług oraz innych wskaźnikach ekonomicznych, które ilustrują ogólny stan gospodarki kraju lub regionu. Wskaźnik koniunktury to różnica między pozytywnymi a negatywnymi ocenami bieżącej lub przyszłej sytuacji gospodarczej. Gdy wskaźnik jest większy od zera odnotowywany jest "dobry" klimat koniunktury. W przeciwnym wypadku klimat jest oceniany jako "zły".

Jak przedsiębiorcy ocenili wskaźniki koniunktury w ubiegłym miesiącu?

W czerwcu br. w większości badanych obszarów gospodarki przedsiębiorcy oceniali koniunkturę pozytywnie. Najbardziej optymistyczne nastroje panowały w sekcji zakwaterowanie i gastronomia. W tym obszarze odnotowano również największy wzrost wartości wskaźnika ogólnego klimatu koniunktury, o 14,8 w skali miesiąca. Również przedsiębiorstwa zajmujące się budownictwem oraz informacją i komunikacją wyrażają korzystne opinie. Największe pogorszenie nastrojów zanotowano w branży handlu detalicznym (minus 7,7) oraz handlu hurtowym (minus 4,7).

Wskaźnik koniunktury w czerwcu 2024 oraz maju 2024 r. w poszczególnych kategoriach:

grafika

Ile przedsiębiorstw jest w Małopolsce?

Według stanu na koniec maja 2024 r. w rejestrze REGON wpisanych było 489,0 tys. podmiotów gospodarki narodowej i jest to o 4,0% więcej niż rok wcześniej. Wzrosła również liczba zarejestrowanych osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, o 3,9%  w porównaniu z analogicznym okresem w 2023 r. osiągając 358,8 tys. osób. Wzrosła także liczba spółek wpisanych do rejestru REGON, wzrost o 4,4% , oraz spółek handlowych, wzrost o 6,6%, a także spółek cywilnych o 0,2%.

W maju 2024 r. najwięcej zarejestrowano nowych podmiotów gospodarki w Krakowie, następnie powiecie krakowskim oraz nowosądeckim.

W ujęciu rocznym sekcjami PKD o dużym wzroście liczby podmiotów były: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (12,5%), informacja i komunikacja (12,1%), jak również administrowanie i działalność wspierająca oraz pozostała działalność usługowa (po 6,9%).

Rynek pracy

Na koniec maja 2024 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 60,8 tys. osób i była mniejsza o 2,3 tys. osób (tj. o 3,7%) niż w analogicznym miesiącu ub. roku. Również odnotowano spadek względem poprzedniego miesiąca, czyli kwietnia o 2,8 p.p. Warto dodać, że wśród bezrobotnych zarejestrowanych, 45,9% stanowiły osoby długotrwale bezrobotne.

grafikaWarto zwrócić uwagą na strukturę wieku wśród małopolskich bezrobotnych. Według danych na maj 2024 r. trudna sytuacja na rynku pracy dotyczyła przede wszystkim ludzi młodych. Bezrobotni w wieku do 34 roku życia stanowili 39,1% wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych. Osoby bez stażu pracy lub posiadające niewielki staż pracy (do 5 lat) – 58,8%.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w maju 2024 r. wyniosło 550,7 tys. osób (w przeliczeniu na etaty), tym samym kształtowało się na poziomie wyższym (o 0,3%) niż rok wcześniej. Poniższy rysunek przedstawia jak poziom bezrobocia kształtuje się w zależności od płci.

grafika

Jak wygląda bezrobocie w poszczególnych powiatach Małopolski?

Powiat dąbrowski miał najwyższą stopę bezrobocia (11,4%). Wysoką stopę bezrobocia odnotowano także w powiatach tatrzańskim (8,3% wobec 8,1% w maju 2023 r.) i nowosądeckim (7,9% wobec 8,8%). Najniższa stopa bezrobocia miała miejsce w Krakowie (2,1%) oraz powiecie bocheńskim (2,5%).

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło o 11,0% w stosunku do roku ubiegłego, jednak w relacji do kwietnia br. zmniejszyło się o 4,6%.

grafikaW maju 2024 r. najwyższe przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto zanotowano w sekcji informacja i komunikacja (o 72,4% wyższe niż średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w województwie, które wynosi 8 317,23 zł), natomiast najniższe było w zakwaterowaniu i gastronomii (o 30,7% niższe od przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw i wyniosło 10870,62 zł).

Ceny towarów i usług

W pierwszym kwartale 2024 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych w województwie małopolskim były wyższe o 3,1% w ujęciu rocznym (w Polsce zwiększyły się o 2,8%).

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w Małopolsce w 2023 i 2024 r.
Wyszczególnienie działów I kwartał 2023 4 kwartał 2023 I kwartał 2024
Ogółem 117,2 107,1 103,1
Żywność i napoje bezalkoholowe 117,2 117,2 103,1
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe 122,5 106,5 101,9
Odzież i obuwie 108,5 103,8 101,8
Mieszkanie 119,4 111,1 103,7
Zdrowie 109,4 105,5 103,7
Transport 113,4 95,7 96,2
Rekreacja i kultura 117 107 106,5
Edukacja 115,5 111 109,8

Wzrost cen wystąpił we wszystkich grupach poza transportem. Najwyższy wzrost nastąpił w edukacji.

Budownictwo mieszkaniowe

Bardzo ważną kwestią nie tylko w Małopolsce, ale i całej Polsce jest problem dostępności mieszkań. Ceny nieruchomości wciąż rosną podobnie jak ceny wynajmu. Jak wyglądała sytuacja w budownictwie mieszkaniowym w Małopolsce w ostatnim czasie?

Według wstępnych danych, w maju 2024 r. oddano do użytkowania 1485 mieszkań, tj. o 3,0% mniej niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku. W budownictwie indywidualnym liczba oddanych mieszkań zmniejszyła się o 25,1% do 644, podczas gdy w przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem wzrosła – o 25,3% do 841. Mieszkania oddane w województwie małopolskim w maju 2024 r. stanowiły 10,2% ogólnej liczby mieszkań oddanych do użytkowania w kraju.

grafikaOd początku roku do maja oddano do użytkowania 8676 mieszkań, tj. o 6,7% mniej niż w roku ubiegłym. W budownictwie indywidualnym liczba nowo oddanych mieszkań zmniejszyła się o 17,9% do 3494. W budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem odnotowano wzrost oddawanych do użytku mieszkań a o 1,6% osiągając 5093 mieszkań.

Najwięcej mieszkań oddano ich do użytku  w Krakowie (3455), a następnie  w powiatach krakowskim (555) i wielickim (543). Najmniej  natomiast mieszkań oddano w powiecie brzeskim (93).

Źródło grafik: GUS