Sztuczna inteligencja staje się coraz bardziej powszechna w wielu obszarach życia. Coraz częściej, zarówno w sferze prywatnej, jak i zawodowej, korzystamy z narzędzi opartych na AI.

Czy Małopolanie są przygotowani na rosnącą rolę AI w życiu społeczno-gospodarczym? Czy i w jakim stopniu firmy korzystają z możliwości oferowanych przez sztuczną inteligencję? Jakie wyzwania czekają na nas w związku z rozwojem AI i czy mamy kompetencje, by im sprostać?

Oto pytania, z którymi zmierzą się eksperci podczas konferencji Zrozum AI. Wykorzystaj przewagę, organizowanej przez Województwo Małopolskie i Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego 10 grudnia 2025 r. w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.

Czy Małopolanie są przygotowani na rosnącą rolę AI w życiu społeczno-gospodarczym?

W świetle najnowszych wyników cyklicznego badania[1] opinii mieszkańców regionu przeprowadzonego na przełomie lipca i sierpnia bieżącego roku, ponad co trzeci dorosły badany Małopolanin wskazał, że korzystał dotychczas z pomocy narzędzi sztucznej inteligencji w celu samodzielnego zdobywania informacji, podnoszenia wiedzy czy zdobywania nowych umiejętności w sieci. Największą popularnością cieszy się Chat GPT (87%), a co piąty miał styczność z Microsoft Copilot AI. Korzystanie z narzędzi AI jest głównie domeną osób młodszych - niemal 2/3 badanych Małopolan z najmłodszej grupy wiekowej (tj. 18-24 lata) posługuje się narzędziami AI w celu zdobywania potrzebnych informacji. Co więcej, ponad 30% ankietowanych z regionu dokształcających się w trakcie ostatnich 12 miesięcy, wskazało na uczestnictwo w kursach i szkoleniach właśnie z tematyki sztucznej inteligencji i obsługi jej narzędzi. Kursy te wyprzedziły popularnością nawet kursy o tematyce komputerowej ogółem czy kursy z zakresu psychologii i rozwoju osobistego, co świadczy o coraz większej ich popularności oraz dostrzeganiu użyteczności obsługi tego typu narzędzi.

Czy małopolskie przedsiębiorstwa są otwarte na rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji?

Sytuacja z zakresu pojawiania się na rynku coraz nowszych narzędzi oraz rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji jest bardzo dynamiczna. Podobnie sytuacja wygląda jeśli chodzi o samo nastawienie przedsiębiorców. Jeszcze dwa lata temu, w trakcie badania opinii przeprowadzonego przez Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego[2] na próbie około 1 100 firm mających siedzibę w regionie, zdecydowana większość ankietowanych przedstawicieli małopolskiego biznesu deklarowała brak rozwiązań opartych na AI w ich organizacjach. W świetle danych mniej niż 1 na 10 badanych firm ogółem stosowało bądź też było na etapie wdrażania tego typu instrumentów. Sytuacja najlepiej wyglądała w przypadku firm dużych – niemal 20% z nich wskazało, że albo jest na etapie implantacji technologii AI albo już to zrobiła, a kolejne 20% planuje wprowadzić je w przyszłości. Sceptycyzm co do użyteczności rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji spada wraz z wielkością firmy – według opinii z 2023 r. aż 8 na 10 małych przedsiębiorstw wykazywało brak zainteresowania planowaniem wdrożenia narzędzi AI również w latach najbliższych (vs. niespełna 3/4 firm średnich oraz około 60% firm dużych).

[1] Pełny raport z badania dostępny już wkrótce na stronie: https://www.obserwatorium.malopolska.pl/publikacje

Wykres 1. Zastosowanie rozwiązań opartych na AI w małopolskich przedsiębiorstwach w zależności od wielkości firmy – opinia przedsiębiorców z 2023 r. (n=1122)

Źródło: opracowanie własna na podstawie badania CATI z 2023 r.

Warto podkreślić, że małopolscy przedsiębiorcy, którzy nie stosują jeszcze AI, ale zamierzają korzystać z niej w przyszłości, w większości szacują, że zrobią to w ciągu najbliższych 2 lat. Ponad 1/3 badanych z tej grupy przewiduje z kolei wdrożenie jej maksymalnie na przestrzeni 2–5 lat.

Regionalne przedsiębiorstwa z branży finansów najbardziej aktywne we wdrażaniu instrumentów AI

Jak wygląda zainteresowanie narzędziami AI w przekroju na sekcje działania małopolskich przedsiębiorstw? W świetle danych, na tle pozostałych wyróżniają się firmy zajmujące się szeroko pojętą działalnością finansową - 8% z nich już wprowadziło takie rozwiązania, a kolejnych 4% jest w trakcie tego procesu. Ponadto 15% z nich na ten moment co prawda nie korzysta ani nie wdraża w przedsiębiorstwie instrumentów AI, ale planuje wprowadzić je w najbliższej przyszłości. Podobnie plany na stosowanie w przyszłości rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji deklaruje od 14% do 15% przedsiębiorców z branży przemysłu, usług „materialnych” oraz tzw. „pozostałych usług”. Nie jest zaskoczeniem fakt, że gałęzią gospodarki, która zupełnie nie jest zainteresowana sztuczną inteligencją, jest sekcja A w klasyfikacji PKD, czyli: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo.

Co motywuje małopolskich przedsiębiorców do wdrażania rozwiązań opartych na AI?

Opierając się na wynikach badania z 2023 r., wśród kluczowych czynników motywujących regionalnych przedsiębiorców do stosowania narzędzi sztucznej inteligencji należy wymienić: zwiększenie efektywności, optymalizację kosztów oraz automatyzację procesów. Warto zaznaczyć, że działalność IT, sprzedaż oraz finanse to obszary, w których respondenci widzą najwyższy wpływ AI we własnej firmie. Największy odsetek odpowiedzi „bez wpływu” odnotowano natomiast w obszarach: kadry, obsługa klienta oraz sprawy prawno-organizacyjne. W ramach badania podjęto także próbę weryfikacji określonych warunków, które zachęciłyby przedsiębiorców do korzystania z AI w przyszłości. Okazuje się, że decydujące znaczenie mają kwestie finansowe – największy odsetek wskazań dotyczył bowiem uruchomienia nowych bądź rozwój istniejących obecnie mechanizmów finansowych. Co ciekawe, zarówno kwestia większej dostępności na rynku odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, jak i możliwość współpracy z innymi w zakresie stosowania technologii AI miała dla badanych przedsiębiorców marginalne znaczenie.

Jakie narzędzia AI są najbardziej popularne wśród przedsiębiorców z Małopolski?

Według deklaracji małopolskich przedsiębiorców korzystających z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji, największą popularnością cieszy się przede wszystkim Chat GPT, chatboty, oprogramowania, roboty, oraz programy do analizy danych. Jak wynika z kolei z deklaracji ankietowanych planujących implementację narzędzi AI w przyszłości – na pozycji lidera znalazły się oprogramowania do analizy danych (36%). W mniejszym stopniu regionalne firmy planują zacząć korzystać także z chatbotów oraz wirtualnych asystentów. Co dziesiąty przedsiębiorca planujący wdrożenie procesów rozważa także instrumenty tzw. Internetu rzeczy oraz zastosowanie inteligentnych budynków.

Co stanowi kluczowe bariery i obawy w małopolskim biznesie do wdrażania rozwiązań AI?

Co piąty małopolski przedsiębiorca nie wdraża rozwiązań AI ze względu na zbyt duże koszty finansowe, sporo badanych twierdzi również, że pracownikom brakuje umiejętności, które pozwalają na skuteczne korzystanie z narzędzi AI. Znaczna część deklaruje, że nie stosuje tego typu procesów po prostu z uwagi na brak potrzeby w tym zakresie. Zarówno obawy o bezpieczeństwo, w tym danych, trudności pozyskania wymaganych ekspertów czy brak precyzji uregulowań prawnych zajęły zdecydowanie dalsze pozycje. 

A jakie obawy identyfikują badani przedsiębiorcy w związku z AI? Przede wszystkim obawiają się oni nadmiernej zależności od technologii, a tym samym narażenia się na awarie systemów oraz ataki hakerskie (38%). Około 27% obawia się dodatkowych kosztów finansowych związanych z procesem wdrożenia AI. Jednocześnie co czwarty badany nie ma żadnych obaw w związku z możliwym wdrożeniem sztucznej inteligencji w swoim przedsiębiorstwie.

Wykres 2. Obawy małopolskich przedsiębiorców w związku z wdrożeniem rozwiązań AI – opinia przedsiębiorców z 2023 r. (n=1122)​

Źródło: opracowanie własna na podstawie badania CATI z 2023 r.

Czy nastawienie regionalnych przedsiębiorców do narzędzi AI zmienia się na plus?

Aktualnie na zlecenie Małopolskiego Obserwatorium Rozwoju Regionalnego trwa kolejne badanie opinii wśród małopolskich przedsiębiorców odnośnie wykorzystania narzędzia AI. Ankietyzacji poddajemy próbę 1200 regionalnych przedstawicieli firm, techniką wywiadu telefonicznego CATI[1]. Czy i jak często przedstawiciele małopolskiego biznesu korzystali z narzędzi sztucznej inteligencji w trakcie ostatnich 12 miesięcy? Jakie narzędzia AI są aktualnie najbardziej popularne w małopolskich firmach? Jakie działy organizacyjne najchętniej wspomagają się AI? Jak zmieniły się kluczowe czynniki motywacyjne i bariery? Jakie są plany na przyszłość małopolskich przedsiębiorców z zakresu wdrażania i rozwoju procesów opartych na AI?

Na te i inne pytania poznamy odpowiedź już niebawem. Wyniki aktualnie prowadzonej ankietyzacji małopolskich przedsiębiorców zostaną zaprezentowane na grudniowej konferencji badawczej organizowanej przez Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego Zrozum AI. Wykorzystaj przewagę, organizowanej w ramach cyklicznych spotkań „Małopolska pod lupą”. Do udziału w konferencji zaprosiliśmy wielu ekspertów i praktyków zajmujących się tematyką wykorzystania sztucznej inteligencji w biznesie.

Konferencja Zrozum AI. Wykorzystaj przewagę odbędzie się 10 grudnia 2025 roku do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.

Wydarzenie jest dofinansowane ze środków Unii Europejskiej z Programu Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021-2027.   

Warto zwrócić uwagę, że małopolscy przedsiębiorcy z sektora MŚP mogą liczyć na wsparcie z Funduszy Europejskich zarówno na rozwój w obszarze cyfryzacji i Przemysłu 4.0, jak i szerzej na działalność badawczo-rozwojową oraz projekty innowacyjne. Program Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021-2027 podkreśla znaczenie wzmacniania zdolności badawczych i innowacyjnych firm, w tym pośrednio rozbudowy infrastruktury dla rozwoju AI oraz zaawansowanych technologii cyfrowych. Więcej szczegółów odnośnie wsparcia w ramach danego obszaru można uzyskać na stronie:  https://fundusze.malopolska.pl/.